Fimmtudagur, 4. desember 2014
Ábyrgðarstöður; ráðherra eða tónlistarkennari
Ég veit varla hvernig ég á að koma orðum að þessu. Í dag var tilkynnt um nýjan innanríkisráðherra. Ég held að valið hafi komið flatt upp á ýmsa af því að hingað til hefur mikið verið horft til sitjandi þingmanna. Ólöf er víst aðeins tuttugasti utanþingsráðherrann en nú þarf ég endilega að komast að því hvernig það er talið. Ég held að ráðherrar heimastjórnar hafi ekki endilega verið þingmenn. En ég er ekki viss. Á vef Alþingis finn ég lista yfir fyrstu 19 utanþingsráðherrana. Ólöfu verður sjálfsagt bætt á listann á morgun.
Ég man að þingmenn hafa lagt það til að aðskilja löggjafarvaldið og framkvæmdarvaldið betur með því að ráðherrar gegni ekki þingmennsku, enda eru bæði störfin full störf ef þeim er vel sinnt, og ég sé að unga fólkið er að velta þessu fyrir sér líka. Þetta var til umræðu hjá stjórnlagaráði þannig að þetta er gömul og gegn pæling.
Mér finnst því skynsamlegt að leita út fyrir þingliðið og engri rýrð varpað á þingmenn með því. Auðvitað skil ég svekkelsi metnaðarfullra þingmanna en ég held að þetta sé góð ákvörðun.
Fjölmiðlar keppast við að segja frá því að Ólöf hafi verið veik en að meðferðin hafi borið árangur. Eðlilega ræða menn það. En þótt ég trúi því að starf ráðherra sé erilsamt og krefjandi á það samt líka við um mörg önnur störf. Er endilega léttara að vera hjúkrunarfræðingur, kennari, lagermaður, starfsmaður í álveri, leikari, tónlistarmaður eða dagskrárgerðarmaður að jafna sig eftir erfið veikindi? Ég ítreka að ég geri ekki lítið úr verksviði ráðherra en ráðherra hefur aðstoðarmenn, ekki bara þessa pólitísku heldur ýmsa sérfræðinga til að vinna með sér, og getur ef til vill haft talsvert um það að segja hvernig dagarnir leggja sig.
Að því sögðu óska ég Ólöfu velfarnaðar í leik og starfi. Mig grunar að við séum mörg sem sendum henni hlýja strauma og óskum henni alls hins besta í glímunni framundan.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Miðvikudagur, 3. desember 2014
Rás 73
Í fjárlagaumræðunni er hægt að fara út um víðan völl án þess að fjarlægjast kjarna frumvarpsins. Peningar eru nefnilega upphaf alls í kapítalísku samfélagi. Síðustu tvo tímana eða svo hefur verið rætt um kjör lækna og hvort hækkun rúmist innan fjárlaga ársins 2015. Já, eða kannski lengur, ég hef ekki haft kveikt á Alþingisrásinni í allt kvöld.
Mér finnst ég vinna gott starf en það bjargar svo sannarlega ekki mannslífum. Ég er ekki uggandi á leið í vinnu og velti ekki fyrir mér hvort snör handtök mín lengi líf nokkurs manns. Ég er ekki á nálum þegar ég fer heim úr vinnu yfir því að ég verði kölluð aftur út. Ég er ekki á bakvakt. Ég á frí þegar ég er í fríi. En ég gæti orðið háð vinnuframlagi og vinnuvilja lækna. Ég er enn heilsuhraust en það gæti breyst fyrirvaralaust og þá vil ég geta gengið að þeirri þjónustu sem ég tel mig hafa tryggt mér með skattgreiðslum í ár og bráðum áratugi.
Af hverju er ekki samið við lækna? Er ekki þjóðarvitund um að læknisstarfið er fjandi mikilvægt?
(Jú, ég veit að fleiri störf eru það. Jú, ég veit að flugmönnum og bílstjórum má ekki hlekkjast illilega á. Jú, ég veit að foreldrar eru alltaf í viðbragðsstöðu. Pistillinn er samt um læknaverkfallið.)
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Þriðjudagur, 2. desember 2014
Extróvertinn lifir
Í þá gömlu góðu daga þegar ég var í háskólanámi fór ég einu sinni í vitlausa stofu. Ja, sennilega oftar, en eitt skipti er mér minnisstætt. Ég var að byrja annað árið í íslensku og átti eftir áfanga frá fyrsta ári, áfanga sem vinir mínir höfðu tekið árið á undan. Ég mætti í Árnagarð og fór beina leið í stofu 201, var mætt skömmu áður en tíminn átti að byrja. Ég leit aðeins í kringum mig, furðaði mig á því að þekkja ekki kjaft þarnan inni en hugsaði að allir hefðu greinilega klárað áfangann árið áður.
En svo mætti kennarinn og ég þekkti hann ekki heldur. Það stóðst ekki enda vissi ég vel hver kennarinn var þannig að ég spurði hátt og snjallt: Er þetta ekki Íslenskt nútímamál? (Íslenskt, ekki íslenskt, af því að þetta var heitið á áfanganum.) Nei, sagði kennarinn, sem ég kannaðist ekkert við, þetta eru Sálfræðileg próf (S, þið vitið). Ég hugsaði að atarna væri skrýtinn kennari sem byrjaði fyrsta tíma á prófi, snautaði á fætur, las mér betur til og fann áfangann, kennarann og slatta af kunnuglegum nemendum í stofu 301, á hæðinni fyrir ofan.
Svo leið einhver tími, ég gleymdi þessu auðvitað en mörgum árum síðar kynntist ég sálfræðinema sem hafði verið í þessum tíma. Sálfræðingurinn, ekki lengur nemi, sagði mér að þegar ég hefði verið farin út hefði kennarinn beðið nemendur sína að leggja þetta á minnið, ég hefði verið skýrt dæmi um extróvert. Alveg útvortis.
Gaman að segja frá því að ég er enn að heyra þetta. Og ég vil bæta því við að þótt ég verði endrum og eins dálítið leið á málgefni minni leiðist mér meira að umgangast fólk sem talar of lítið. Ég vil heilbrigða samkeppni!
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Fimmtudagur, 27. nóvember 2014
Jólaljósabarnið
Af hverju er verið að selja manni firnafínar seríur og aukaperur með og allt ef þær lifa ekki af að vera í geymslunni milli jóla?
Jólaljósabarnið er stúrið.
#dæs
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Miðvikudagur, 26. nóvember 2014
Þegar mér er komið á óvart ...
Skemmtilegast í heimi finnst mér þegar mér er komið (skemmtilega) á óvart. Stundum geri ég það sjálf með því að geta eitthvað sem ég hélt að ég gæti ekki. Það er sossum frekar erfitt því að ég er í eðli mínu svo kokhraust að ég held að ég geti allt.
Dæmi um óvænt afrek eða önnur lífsins gæði gæti verið frábær frammistaða í hlaupi. Á laugardaginn ætla ég að hlaupa mitt sjötta 10 kílómetra hlaup (með tímamælingu) á árinu. Því miður er ég enn fullhæg en ef ég hlypi undir klukkutíma kæmi ég mér skemmtilega á óvart. Ég er nýbyrjuð að æfa (ómarkvisst).
Annað dæmi er ef mér tekst vel upp með nýja matseld. Vá, hvað það er gaman að dekra við bragðlaukana. Ég man enn þegar vinkona mín ein bauð mér upp á kulottesteg og sama vinkona kynnti mig fyrir engiferrótinni á sínum tíma. Í eina tíð kunni ég ekki að meta sushi en ég yfirvann það og nú finnst mér það herramannsmatur. Varð hissa einhvers staðar í ferlinu.
Nú nálgast jólin. Ég man þegar ein (nú fyrrverandi) vinkona mín hringdi í mig og sagði: Berglind, ég er að skrifa jólakortin og einmitt núna kortið til þín. Næsta kvöld hringdi hún líka og sagðist vera búin að póstleggja það. Og þú getur rétt ímyndað þér hvað hún sagði þriðja kvöldið.
Þetta var fyrir löngu síðan og við þekkjumst ekki lengur.
Jamm, og þessi hlýi, bjarti og notalegi nóvember kom sannarlega aftan að mér og gladdi mig óhemjumikið.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Fimmtudagur, 20. nóvember 2014
Kristina Ohlsson
Ég hef stundum samviskubit yfir að lesa krimma. Er það ekki tímasóun? Á ég ekki frekar að lesa fræðibækur? Ævisögur? Alice Munroe, Þórberg Þórðarson og Samuel Beckett? Bækur um tónlist? Hlusta á tónlist? En sumir krimmar eru mikil samfélagsstúdía og vísa langt út fyrir söguefnið sem stundum er líka skelfilegt og grimmdarlegt.
Utangarðsbörn, fyrsta bók Kristinu Ohlsson, réttlætir allan lestur. Ég las fyrst þriðju bókina þar sem Fredrika, Peder og Alex koma við sögu og varð mér svo úti um fyrstu bókina. Við lestur þeirrar bókar vissi ég heilmikið um afdrif persónanna síðar á ævinni en það kom ekki að sök. Þau eru öll skýrt teiknaðar persónur, mennsk, breysk, gagnrýnin, gagnrýnisverð - eins og flest fólk. Þau hafa öll sína djöfla að draga en eru ekki endilega fráskilin og með áfengisvandamál eins og óskaplega margt löggufólk fyrr og síðar, heima og heiman.
Fredrika kemur ný inn í lögguna og er á reynslutíma. Henni finnst hún vanmetin, misskilin og eiginlega of góð til að sinna þessu. Hún er með skýra rökhugsun, dálítið ferköntuð, ansi akademísk enda háskólagengin. Alex og Peder eru reynsluboltar með mikið innsæi, búa yfir mikilli vinnugleði og skýrri löngun til að upplýsa glæpina. Þeir láta undir höfuð leggjast að kynna sérfræðinga með nafni og eru dálítið á þeirri línu að ekkert lærist nema af reynslunni - eins og þeir hafa aflað sér í starfi. Þau hugsa hvert öðru þegjandi þörfina en verða þegar á líður að viðurkenna að samlegðaráhrifin virka. Og saman ná þau árangri.
Ég gat svooooooooooooo auðveldlega sett mig í þessi hrokafullu spor og verð að gjöra svo vel að hugsa sumt í mínu eigin daglega atferli upp á nýtt. Er byrjuð.
Kristina kemur sjálf úr háskólaumhverfinu og vinnur (vann?) sem öryggisráðgjafi hjá sænska ríkislögreglustjóraembættinu. Ég gef mér að hún hafi séð í návígi báðar hliðarnar sem hún lýsir hvað mest.
Ég er þegar búin að ná mér í Baldursbrár og hlakka til að læra meira um mannlegt eðli sænskra.
Þýðingin, ekki hægt að minnast ekki á hana, er svo góð að mig rak í rogastans þegar ég sá dæmi um ofvöndun. Alveg eins og við erum ÁHYGGJUfull þegar svo vill verkast er SVEFNHERBERGISgangur í sumum íbúðum.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Sunnudagur, 16. nóvember 2014
Mið-Ísland með puttann á púlsinum
Í gær var á Stöð 2 síðasti þátturinn af átta með Mið-Íslandi og ég sá hann fyrir tilviljun. Dóri DNA var svarthvítur og ég hélt að þátturinn væri gamall. Ókei, ekki samhengi þarna á milli, en Dóri VAR svarthvítur þótt umhverfið væri í lit og átti að endurspegla tíma Jóns Sigurðssonar og þess vegna hélt ég að þátturinn væri kannski þriggja ára. En ónei, Bergur Ebbi var veðurfréttamaður sem benti á hið augljósa, að vegna hraunflóðs væri bara byggilegt á örfáum stöðum á landinu og bráðum ekki lengur.
Og ég áttaði mig á því að ég hef verið fullkomlega andvaralaus gagnvart eldgosinu fyrir austan, hættunni sem af því gæti stafað, breytingunum sem það getur valdið til frambúðar og svo framtíðarhorfum sjálfrar mín og annarra íbúa landsins.
Það er ekki eins og hvergi sé talað um gos og mengun. Ég er í skokkhópi sem varpar fram þeirri spurningu af og til hvort vert sé að æfa úti vegna áhrifa á öndunarfæri. Og ég verð eitt risastórt spurningarmerki. Steinsofandi fyrir hættunum. Magnús Tumi er stundum í fréttunum og Kristján Már oft, lærðir veðurfréttamenn og netið - og allt - ég hef enga afsökun.
Kannski þarf bara listamenn til að hrista úr mér doðann. Og Mið-Ísland kann það sannarlega.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Mánudagur, 10. nóvember 2014
Hnóhnikast
Getur einhver látið Orðbragð frétta af áhuga mínum á lítt notuðum orðum?
#djók
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Sunnudagur, 9. nóvember 2014
Orðbragð - abððgorr - rotinpúrulegur
Óskaplega er Orðbragð skemmtilegur þáttur.
Þau Brynja og Bragi tala þráðbeint upp í eyrun á mér en ég held að eiginlega allir hafi gaman af þættinum, orðbragðinu sjálfu, myndmálinu, grafíkinni og leiknum.
Í þætti kvöldsins fannst mér samt ömmumæðginin ekki ráða við leikinn. Þegar barnabarnið fór að tala um að slumma sá ég að samtalið var ekki sjálfsprottið og það fannst mér verra. Samt er amman leikari.
En Guðrún Kvaran sýndi meistarataktra og nú get ég ekki annað en velt fyrir mér hversu mörg af 615.000 orðunum ég þekki ekki ...
Uppáhaldsorðið mitt um þessar mundir er rotinpúrulegur sem kemur mér á óvart því að uppáhaldsorðin mín byrja yfirleitt á g: grámata, glæpnepja, gonaralegur.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Föstudagur, 31. október 2014
Vanmáttur auglýsinga
Ég heiti Berglind og er útvarpsfíkill. Djók. En ég hef mikið kveikt á útvarpinu, líka í símanum mínum þegar ég hjóla á milli staða, skipti umsvifalaust milli stöðva þegar mér býður svo við horfa og legg talsvert upp úr alls konar sem ég heyri. Þær stöðvar sem ég hlusta mest á eru með fréttir á heila tímanum og þá eru auðvitað spilaðar auglýsingar rétt á undan og ég skil það allt saman. Auglýsingar eru tekjulind og fyrirtækin sem auglýsa vilja fá meiri viðskipti og þurfa eðlilega að láta vita af þjónustu sinni og vöru.
Mér finnst auglýsingar ekki alltaf ógurleg áþján.
Sumar eru kannski hallærislegar en það er sossum smekksatriði og sjálfsagt er það oft meðvitað til að fá fólk til að tala um þær og auka áhrifamátt og dreifingu.
Ég held að það sé augljóst að ég er ekki á móti auglýsingum (þótt ég voni að ég flokkist ekki sem bolur) en almáttugur minn hvað sumar þeirra eru illa fluttar og leiðinlegar. Allra verstar eru þær sem eru illa fluttar af þekktu fólki - og það er ekki séns að ég auki áhrifamátt einnar sem ég heyrði áðan. Þá langar mig til að slökkva á viðtækinu. Mér finnst jafnvel koma til greina að hætta alveg að keyra bíl ...
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Þriðjudagur, 28. október 2014
Læknirinn minn
Ég hef hingað til verið alveg óskaplega heppin og haft litla þörf fyrir lækna. Ef bara væri fyrir mig eða fjölskyldu mína yrði trúlega lítil endurnýjun í læknastéttinni - en veruleikinn er annar. Menn þurfa að læra til læknis og við þurfum hæfa lækna. Undanfarin ár hefur mér fundist umræðan einkennast af áhyggjum yfir því að við misstum fólk úr landi vegna launa, langra vakta og slæms aðbúnaðar. Tæki eru ekki endurnýjuð, lyftan stendur á sér, húsnæðið er að grotna niður og læknar fara fram á 36% launahækkun. Segir sagan.
Þar sem þetta er dæmigerður ekkifréttaflutningur af sögusögnum og getgátum verð ég að velja hverju ég trúi. Og ég held að læknar séu vanhaldnir. Ég held að læknar eigi rétt á hærri launum. Ég held að forgangsröðin sé vitlaus hjá okkur og að við tökum of lítinn pening út úr sjávarútveginum og ferðaþjónustunni og látum of lítinn pening inn í heilbrigðiskerfið.
Ég hef verið í kjaranefnd leiðsögumanna og viljað gera kröfu um 40% launahækkun. Ef við hefðum gert það og viðsemjendur gengið að henni hefðum við samt ekki náð launum unglinga sem svara í símann hjá Dominos.
Ef menn vilja flytja fréttir finnst mér að þær eigi að segja manni eitthvað.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Þriðjudagur, 28. október 2014
Ætlað samþykki fyrir líffæragjöf
Ég sver það, ég er búin að leita vel á vef RÚV en finn ekki fréttina um að tæplega 5000 manns hafi skráð sig sem líffæragjafa á fyrstu dögunum, þ.e. um helgina. En ég sá það einhvers staðar og fagna því.
En það er örugglega einhver ekki búinn að frétta þetta. Vilt þú ekki hvetja fólk líka til að íhuga það að gerast líffæragjafi ef það deyr óvænt en getur lengt líf þeirra sem berjast fyrir lífi sínu og vantar kannski eitt líffæri til að auðvelda sér baráttuna?
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Föstudagur, 24. október 2014
Vilji til líffæragjafar auðsýnanlegur?
Þær ánægjulegu fréttir bárust heimilismönnum á H26 í þessu að líffæragjafar gætu nú skráð vilja sinn í nýjan gagnagrunn. Um þetta hefur verið rætt á þingi án niðurstöðu og nú liggur aftur fyrir þingsályktunartillaga um stofnun samþykkisskrár sem guð má vita hvort til stendur að ræða frekar. Málið var líka reifað í fyrra en án niðurstöðu.
Ég hef verið sérlega mikill áhugamaður um einfaldleika þess að auðsýna vilja sinn til líffæragjafar við andlát, bloggaði um það 30. janúar á þessu ári og aftur í apríl. Þá fékk ég skemmtilega sterk viðbrögð og sá að margir eru sammála mér.
Og nú er sem sagt búið að tilkynna góðu tíðindin á vef landlæknis og auðvelda mönnum að gerast líffæragjafar.
Eða hvað?
Til þess að skrá afstöðu þína til líffæragjafar þarftu Íslykil frá Þjóðskrá eða rafræn skilríki.Það er bæði auðvelt og fljótlegt.
Dægurmál | Breytt 26.10.2014 kl. 18:04 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Fimmtudagur, 23. október 2014
Anna frá Stóruborg > femínisti?
Anna og Hjalti voru sannarlega uppi í kringum siðaskiptin. Segir sagan. Svo skrifaði Jón Trausti dásemdarbók um þau í byrjun 20. aldar. Hún kom fyrst út 1914 og svo gaf Salka hana út upp á nýtt í fyrra.
Anna er stórættaður og forríkur höfðingi sem er í senn hlý við vinnufólkið sitt og með afgerandi kröfur. Sveitungum hennar er vel við hana og eini maðurinn sem er lengst af bókarinnar uppsigað við hana er hennar eigin bróðir, sýslumaðurinn Páll Vigfússon sem vill drottna yfir öllu og öllum.
Af hverju er hún ekki á hverju náttborði, þessi bók? Af hverju er Jóni Trausta ekki hampað? Anna er rökfastur húmoristi sem storkar bróður sínum en gefur engan höggstað á sér. Og svo eru þarna Sigvaldi í Hvammi, blíðalognið, og Steinn á Fit, stórskemmtilegar týpur.
Fyrir hartnær fimm öldum sýndi Anna takta sem hver einasti jafnréttissinni væri fullsæmdur af.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Mánudagur, 20. október 2014
Og enginn er hann Gunnar á Hlíðarenda
Steinn var bróðir Halls grámunks, þótt lítið ræktu þeir frændsemi sína. Enda voru þeir nokkuð ólíkir. Ekki var Hallur fagur ásýndum, en þó var Steinn hálfu ljótari. Hann var lítið meira en dvergur að vexti og gekk höfuðið ofan milli axlanna. Skrefstuttur var hann og innskeifur, en þó manna skjótastur á fæti. Munnstór var hann, engur síður en Hallur, en af líkamslýtum hans voru höfuðbeinin nokkuð úr lagi gengin, svo að augun lágu skáhöll og kinnbeinin voru gengin út. Tanngarðurinn lá nokkuð hátt. Skeggið var hýjungur einn, en andlitið þó loðið upp undir augu. Allt gaf þetta andlitinu eitthvert hálfgert rándýrsútlit.
- bls. 84-85 í útg. 2013 (en bókin kom fyrst út 1914)
Hverjum er svo lýst? Höfundurinn er oft með svona svæsnar mannlýsingar.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Sunnudagur, 19. október 2014
Candy Crush eða EVE Online?
Ég spilaði Tetris í gamla daga og krota stundum í Sudoku meðan ég hlusta á aðra tala. Ég kann því vel. Ég legg líka stundum kapla meðan aðrir tala og mér finnst mjög gaman að spila alls konar spil. Ég hef hins vegar aldrei spilað Candy Crush, QuizUp eða EVE.
Það getur vel verið að ég missi af miklu en ég mun aldrei vita það. Mér var sagt nýlega að það væri ekki hægt að ná verulega góðum árangri í EVE Online nema vera fíkill því að ef maður spilar ekki í einhvern tíma tapar maður stigum. Og metnaðargjarnt fólk vill ekki hrapa niður stigann.
Ef satt, erum við þá ekki fullmeðvirk með góðum árangri íslenskra sprotafyrirtækja? Og ég er sérstaklega döpur fyrir það að ég horfði stórhrifin á ræðu Hilmars Veigars í vor þegar hann gerði grín að krónunni.
Getur einhver sannfært mig um að EVE sé góð græja og að fólk geti unnið vinnuna sína og sinnt fjölskyldunni þótt það leiki leikinn?
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)
Föstudagur, 17. október 2014
Morgunútgáfan - hvað?
Ég er talsvert gefin fyrir breytingar og svissa á milli símafyrirtækja og tryggingasala án þess að velta því mikið fyrir mér ef annar kostur er betri en sá sem ég hef skipt við. Er ekki áreiðanlega búið að dreifa frumvarpi, sem verður kannski samþykkt, um að maður geti ekki bara sagt upp tryggingu einu sinni á ári, eins og um væri að ræða félagaskiptaglugga í fótbolta?
Ég hlusta á útvarp á ýmsum tímum, einkum fyrst á morgnana og svo aftur seinni partinn. Á morgnana hef ég hlustað á Bylgjuna, Rás 2 og Harmageddon á X-inu. En nú er búið að grauta saman Rás 1 og Rás 2 á svo hrútleiðinlegan hátt að ég get ekki hlustað lengur á Rás 2. Stefið er jarðarfararlegt og venst ekki, svo kemur niðurdrepandi tónlist og loks líður þáttastjórnendum greinilega svo illa í viðtölunum að það er ekki hægt að hlusta á þau.
Alveg jökulkalt mat ... alveg óháð smekk ...
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Fimmtudagur, 16. október 2014
10 bækur
Dalalíf - Guðrún frá Lundi
Ljósa - Kristín Steinsdóttir
Vefarinn mikli frá Kasmír - Halldór Laxness
Glæpur og refsing - Fjodor Dostóévskíj
Klakahöllin - Tarjei Vesaas
Lína langsokkur - Astrid Lindgren
Dýrðlegt fjöldasjálfsmorð - Arto Paasilinna
Dúfan - Patrick Süskind
Maðurinn er alltaf einn - Thor Vilhjálmsson
Hvunndagshetjan - Auður Haralds
Það hefur enginn skorað á mig að birta svona lista, hehe, en mig langaði allt í einu að sjá hvernig hann liti út. Ég skrifaði titlana upp eftir því hvernig þeir komu upp í hugann.
Dalalíf og Ljósu las ég fyrir þremur árum. Þær eru frá svipuðum tíma og eiga einhvern tíðaranda sameiginlegan, hrífandi bækur, afar mislangar. Ég hefði getað talið upp fleiri finnskar bækur, þær eru algjörlega eins og skrifaðar fyrir mig. Stríðsbækur eftir Sillanpää eru magnaðar. Vefarann og Glæpinn las ég hvora á eftir annarri þegar ég var nýbyrjuð í íslensku og gat varla litið upp úr þeim meðan ég las. Glæpur og refsing er mögnuð pæling í því hvort einhver getur refsað manni af meiri grimmd en manns eigin samviska. Hvunndagshetjan, ó, þvílík sæla að lesa um hið beitta vopn húmorinn. Klakahöllina las ég sem barn, skildi hana ekki til fulls en hún er stútfull af tilfinningum. Dúfan er líka full af pælingum um það ójafnvægi sem rúðustrikaður maður verður fyrir þegar líf hans fer lítillega úr skorðum.
Jamm, sterkar minningar sem fylgja öllum þessum bókum og fleiri til.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)
Þriðjudagur, 7. október 2014
Meðvirkni með glæpum
Um helgina talaði ég lengi við suður-afrískan mann sem er búsettur á Íslandi. Hann hefur aðeins búið hér í tæpt ár og gat alls ekki haldið uppi samræðum á íslensku, sem von er, en hins vegar les hann ruv.is reglulega. Hann les ekki lengur fréttir frá heimalandinu enda hefur hann búið í bæði Hollandi og Bretlandi í mörg ár í millitíðinni og finnst allar fréttir frá Suður-Afríku snúast um ofbeldi og dauðsföll, oft hvort tveggja í sömu fréttinni.
Í Jóhannesarborg þar sem mér sýnast búa 4,4 milljónir eru 300 drepnir á dag. Ég trúi því auðvitað ekki - sakleysið uppmálað - en get ekki hrakið það. Yfir 100 þúsund á ársgrundvelli! Getur það verið? Ef satt, ef, hlýtur íbúafjöldinn að breytast stórlega á hverju ári. Hverjir flytja til borgar með þessa afbrotatíðni?
Stéttskipting er gríðarleg. Heilu hverfin eru girt af, hverfi þar sem efnaðra fólkið býr. Lögreglan treystir sér ekki inn í hverfin þar sem glæpatíðnin er mikil og ef hún flýgur fyrir ofan þau í þyrlum er hún svo langt uppi að byssukúlur drífa ekki.
Ég spyr: Hvernig getur fólk búið við þetta?
Það virðist ekki geta breytt þessu. Sjálfsagt vakna bara margir á hverjum morgni, fara í vinnu, sinna ýmsu, fara heim, sinna fleiru, sofna, sofa og vakna næsta morgun til hins sama. Það gerist í fleiri löndum að fólk lifir og deyr við aðstæður sem ég tel óásættanlegar. En ef internetið lýgur ekki er meðalaldur í Suður-Afríku rúm 56 ár. Það kemur ekki á óvart nema maður hefði kannski reiknað með lægri meðaldánaraldri í ljósi tíðindanna.
Fólk samlagast, merkilegt nokk. Er það ekki nákvæmlega það sem við höfum gert á Íslandi? Þótt morð séu sem betur fer fátíð og engir fregnir séu af mútum er hér ekki allt í koppalogni. Við erum bara dálítið sofandi.
Zzzz.
En Suður-Afríkubúanum fannst frábært að lesa frétt á RÚV um fugl sem var fylgt yfir götu og þess beðið að hann kæmist í skjól. Það er eitthvað.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Mánudagur, 6. október 2014
Hagvöxturinn
Ég var tæpa viku í Washington nýlega. Ég veit að ég er ekki fyrsta manneskjan til að fara til Bandaríkjanna en ég hef ekki farið í átta ár og var þá í afar vernduðu umhverfi í New York, má segja. Það kom mér á óvart hve gríðarlegur eftirlitsiðnaðurinn var. Í öllum opinberum byggingum þurfti maður að fara í gegnum vopnaleit. Gott og vel, Bandaríkjamenn hafa sopið á vondum meðulum. En sérstök friðarstofnun var varin af vopnuðum vörðum líka og verðirnir voru yfir línuna svo margir að það er augljóst að þeim hlýtur að leiðast verkefnaskorturinn. Hvað gerist ef þeim finnst sér eða vinnustaðnum ógnað?
Við þekkjum hvað þá gerist.
Svo fórum við hingað og þangað að borða og þar þvældist starfsfólkið hvert fyrir öðru. Við fórum meðal annars einu sinni á ægilega fínan veitingastað sem heitir 1789 og borðuðum lengst uppi í rjáfri. Það voru tveir og þrír þjónar í hverju dyragati að vísa leiðina.
Á hamborgarastöðum tók einn starfsmaður við pöntuninni, annar steikti hamborgarann, þriðji setti ostinn á, fjórði tók við greiðslu og fimmti afhenti. Helst til lítil framleiðni fyrir minn smekk.
Við fengum gott veður og ferðin var frábær en ég kem heim með hausinn fullan af spurningum um hagvöxtinn í þessu meinta kapítalíska ríki.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)