Okrið í Bláa lóninu

Ég er ekki blönk og get alveg séð af 1.290 kr. í vitleysu. Sum vitleysa ríður þó ekki við einteyming og gerir manni gramt í geði.

Ég lét, í miklu hallæri ferðaþjónustunnar, til leiðast að fara sem leiðsögumaður í ágæta ferð með fína Bandaríkjamenn. Ég er leiðsöguskólagengin og með 20 ára reynslu en gafst upp á sprungnum innviðum áður en Covid bankaði á. Hallærið sem ég vísa í er að fólk fæst ekki til starfa sem stafar sjálfsagt af ýmsu, m.a. miklu vinnuálagi og afleitum kjörum.

Hæsti umsamdi taxti leiðsögumanna er sem hér segir:

Dagvinnutími: 2.748

Eftirvinnutími: 4.638

Hátíðartími: 6.141

Tek fram að þetta er launþegataxti en ekki verktakataxti sem gerir þetta sjónarmun skárra af því að ofan á þetta leggst orlof og leiðsögumaður er tryggður af þeim sem ræður hann í vinnu.

Í dag fór ég með gestina í Bláa lónið. Ég var í mínu fyrra lífi hætt að fara ofan í en þetta er þannig hópur að ég og við bæði tvö sem erum með hópinn fórum í lónið. Kostur var að lónið var ekki eins þétt setið og mér fannst á árum áður og það var ekki brjálæðislega heitt. Sólin skein og hópurinn var skemmtilegur. Innifalið í miðanum, sem kostar skv. heimasíðu Bláa lónsins, 12.990 kr. var maski (kísillinn) og drykkur. Ég fékk mér lítið glas af spínatdrykk enda klukkan orðin 14:30 og ég hafði bara borðað tvær brauðsneiðar í morgunmat heima hjá mér og drukkið vatn með og reyndar borðað einn ís með farþegunum kl. 11. Annars búin að vera á hraðri siglingu frá kl. 8:15.

Þegar við fórum upp úr lóninu átti að rukka mig fyrir spínatdrykkinn. Ég og hinn leiðsögumaðurinn útskýrðum fyrir starfsmanninum að við værum með hóp og okkar miði væri þegar greiddur. En, nei, það var ekki tauti komandi við starfsmanninn og frekar en að vera með uppistand sem kostaði korter borgaði ég drykkinn. Hann kostaði 1.290 kr. og var fjórir sopar, ekki einu sinni gúlsopar. Ágætlega bragðgóður drykkur en stóð ekki undir neinu.

Ég er öskureið og tek það út hér en ekki á mínum góðu túristum. Af skömmum mínum skokkaði ég snarlega upp í staffakaffið sem áður var og þar voru fjórar samanherptar brauðsneiðar og botnfylli af tómatsúpu.

Ég er á því að maður eigi að borga fyrir matinn sinn og rukka ferðaskrifstofuna, en þarna var ég í þeirri góðu trú að ég mætti fá mér drykk með farþegunum sem ég fylgdi. Græðgin, sbr. verðlagninguna, held ég að verði ferðaþjónustunni að falli og þegar skortur á fagmennstu leggst ofan á er það næsta öruggt. Ég er 99,9% viss um að ég mun aftur bakka út úr ferðaþjónustunni úr því að innviðauppbyggingin miðar öll að því að hámarka gróða nokkurra eigenda.

Annars bara spræk og sólkysst eftir daginn.

Brúin yfir Tangagötu

Maður minn, hvað Brúin yfir Tangagötu var spennandi saga um mann sem kemur engu í verk. Ég byrjaði á að lesa bara einn kafla í einu og smjatta vel á honum en þegar á leið gat ég ekki hamið mig og las síðustu 160 blaðsíðurnar í næstum einum rykk.

Bókin er engu lík sem ég hef áður lesið og punkturinn yfir i-ið er eftirmálinn sem ég ætla ekki að skemma fyrir þeim sem eiga eftir að lesa bókina. 

Mig blóðlangar að sjá kvikmynd gerða eftir þessari ástarsögu en hef ekki hugmynd um hvaða leikara ég myndi velja í hlutverk Halldórs og Gyðu. Útlitslýsingar eru af skornum skammti þannig að við yrðum að vinna með uppburðarleysi Halldórs og félagslyndi Gyðu. Og geta ekki allir leikarar gert sér það upp sem þarf til að vera trúverðug persóna?

,,Viltu missa vinnuna?"

Ég hlustaði í gær á Reykjavík síðdegis og inn hringdi maður sem sagðist vera orðinn of fullorðinn til að læra á heimabanka og færi þess vegna í bankaútibú sem fer nú fækkandi. Hann sagði að hann hefði spurt gjaldkerann þegar hún spurði hvort hann væri ekki með heimabanka: Viltu missa vinnuna? og þá hefði gjaldkerinn þagnað.

Ég get alveg skilið að fólki finnist vont að missa útibúin þótt ég finni ekki fyrir því, en að spyrja fólk hvort það vilji ekki halda vinnunni við að gera það sem fólk getur sjálft gert í flestum tilfellum finnst mér jaðra við móðgun.

Fyrir 100 árum báru vatnsberar vatn í hús. Hey var rakað með hrífum. Píanó voru borin á öxlum. Nær í tíma: Talsímaverðir tengdu fólk í gegnum skiptiborð. Starfsfólk á bókasöfnum myndaði bækur lánþeganna. Filmur voru framkallaðar hjá Hans Petersen. Ræður voru skrifaðar handvirkt upp hjá Alþingi.

Listinn gæti verið langtum lengri. Flestir taka framförum fagnandi en sumir staldra svo við sjálfsafgreiðslukassana í stórmörkuðum og gjaldkera í bönkum.

Við höldum ekki útibúum opnum til að starfsfólkið hafi áfram vinnu. Við höfum áfram útibú ef ekki er hægt að þjónusta fólk öðruvísi og betur. Það má vel vera að lokanirnar séu of hraðar en þá á þeim forsendum, ekki þeim að fólk eigi vinnuna sína.

Ég er sjálf launþegi og hef séð breytingar í mínu fagi. Ég hef að sönnu ekki misst vinnu nokkurn tímann en myndi glöð færa mig um set ef til þess kæmi. Maður má ekki festast svo í einu starfi að maður geti aldrei unnið neitt annað og - guð minn góður - ef vél getur gert það sem ég gerði fagna ég bara þeirri svakalegu byltingu. Ég vil fást við meira krefjandi störf en þau sem hægt er að mata vél á.

Ég vil svo að endingu segja að ég er líka leiðsögumaður og ef hægt verður að útbúa vél sem sýnir farþegum áhuga, hlustar ekki síður en talar, leysir vandamál - er það bara fínt, en ég sé ekki að farþegar myndu gera sig ánægða með þá þjónustu að svo komnu máli. Ekki heldur með vélræna mennska leiðsögumenn sem festast í frösum.

Gaslýsing (1940)

Ég var að horfa á breska bíómynd frá 1940 sem samtíðarmaðurinn Alfred Hitchcock væri fullsæmdur af. Eiginmaður smánar eiginkonu sína í öðru orðinu og segir í hinu orðinu að hún sé fallegasta konan í salnum. Hann felur fyrir henni hluti og telur henni trú um að hún hafi týnt þeim. Hann breytir lýsingu á efri hæð þannig að hún dempast á neðri hæð og þykist ekkert skilja þegar hún talar um breytta GASLÝSINGU. 

Hann kúgar hana og beitir andlegu ofbeldi. Á þessum tíma var upplýsingaflæðið ekki eins mikið og núna og hún er dálítið bjargarlaus.

Svo gerist eitthvað ... og ég ætla ekki að skemma fyrir áhugasömum um myndina sem ég hlekkjaði á í efstu línu.

Einu gallarnir tveir voru að ég skildi eiginmanninn ekki nógu vel og að myndin var svarthvít sem er ekki galli í alvörunni, ég er bara hrifnari af lífinu í lit. 

Breska serían Unforgotten III (Grafin leyndarmál)

Ég horfði í beit á nýju seríuna af Unforgotten sem er í spilara RÚV. Þættirnir eru sex og hver sum sig rúm þrjú korter. Ég byrjaði kl. 20 og kláraði eftir miðnætti. Átti frí daginn eftir og veðurhorfur bara lala. Vá, hvað ég hefði ekki viljað hafa það öðruvísi.

Hef annars yfirleitt bara úthald í einn þátt í einu af hvaða tagi sem er. Þessir leikarar og nákvæmlega þetta efni var bara svo grípandi.

Mæli augljóslega með. Öll serían er bara í spilaranum í tvo mánuði til viðbótar.

Hugmynd í kjarasamninga: Réttur til sanngjarnra launa

Ég dregst stundum aftur úr í blaðalestri og núna var ég loksins að lesa grein Sigmars Vilhjálmssonar í Mogganum þótt ég hafi svo fundið hana á visir.is þegar ég gúglaði.

Hug­mynd í kjara­samninga: Fyrstu átta tímar á vakt á dag­vinnu

Ég heyrði auðvitað um þetta fyrr í mánuðinum og nú hefur rykið aðeins sest. Þegar ég les loks pistilinn blandast mér ekki hugur um að fyrir þessum atvinnurekanda vakir aðeins eitt og það er að lækka launakostnaðinn hjá sjálfum sér. Það er alveg skiljanlegt að menn vilji draga úr útgjöldum en ekki með því að pakka því inn í einhvern meintan glaðning handa fjölskyldufólki.

Ég var í ferðaþjónustunni á mínum yngri árum. Þetta var reynt þar. Það var ekki löglegt og fyrir því reyndist enginn hljómgrunnur.

Setjum sem svo að Simmi fengi sitt fram og starfsmaðurinn sem mætti til hans kl. 16:15 kæmi beint úr annarri vinnu, ætlaði þá Simmi að borga honum aukaálag fyrir að vinna svona mikið og vera svona lengi að heiman? Ég heyrði engan spyrja hann um það.

Ég er núna að lesa nýja sænska skáldsögu þar sem mansal kemur við sögu, ekki kynlífsþrælkun heldur innfluttar konur sem eru látnar þrífa hús fyrir lítinn pening, ekkert atvinnuöryggi og almennt ekkert öryggi. Þær eru gerðar út með ryksugu og moppu. Ég er svo sannarlega ekki að gera Simma upp slíkar pælingar en þetta er ótrúlegt leiðarminni í norrænum krimmum og sennilega af því að einhver fótur er fyrir þessu vandamáli.

Áar okkar gengu í gegnum hreinasta helvíti við að koma á réttlátara atvinnuumhverfi sem við njótum góðs af í dag. Eftir 50 ár verða afkomendur okkar kannski bit á því hvað við létum bjóða okkur en við sem erum nú á dögum getum a.m.k. ekki liðið afturhvarf til þess tíma þegar atvinnurekendur mökuðu krókinn en launþegar löptu dauðann úr skel.

Að því sögðu vil ég segja - sem launþegi - að ég hef oft samúð með atvinnurekendum af því að þetta er línudans. Hvenær er starfsmannafjöldinn réttur? Hvað eru sanngjörn laun? Hvað getur maður beðið starfsmanninn um mikið og hvenær er maður farinn að ganga á rétt hans?

Við viljum öll sveigjanleika og mér finnst hann skilyrðislaust þurfa að virka í báðar áttir. Við eigum samtöl og símtöl fyrir okkur sjálf á vinnutíma og mér finnst engin frágangssök þótt ég svari í símann stöku sinnum eða lesi nokkra tölvupósta þegar ég er komin heim.

En sú hugmynd að fyrstu átta tímar hvers dags á vinnustaðnum séu á dagvinnutaxta er svo frámunalega langt utan við alla skynsemi að sem betur fer var hún skotin í kaf á fyrstu viku.  

En að banna (næstum) byssur?

Enn berast fréttir af byssuglöðum árásarmanni. Í Bandaríkjum Trumps og fleiri forpokaðra hafa konur ekki sjálfdæmi yfir eigin legi og gildir þá einu í sumum fylkjum þótt þær hafi orðið þungaðar eftir feður sína, afa eða bræður. Þegar börnin eru fædd virðist hinum sömu plebbum alveg sama þótt næsti maður - barnungur þess vegna - kaupi sér byssu og pundi á börnin.

Konum hefur verið drekkt fyrir að þeim var nauðgað. Þið lásuð rétt. Sumir nauðgararnir voru líka teknir af lífi en konunum var gefið lauslæti að sök. Þeim.var.nauðgað. 

Róttæk tillaga: Fækkum byssum. Breytum hinu byssuglaða umhverfi. Lágmörkum ofbeldi. Auðvitað tekur það tíma og auðvitað reynir það á, en það er alveg gerlegt.

Hvað er drottinn Auðar Haralds að drolla?

Ég lít á mig sem helsta aðdáanda ritverka Auðar Haralds. Ég skrifaði BA-ritgerð um Hvunndagshetjuna 1994. Þá var bókin að sönnu orðin 15 ára og sjálfsagt búin að vera umtöluð hluta þess tíma en ég man ekkert af hverju ég var alveg staðráðin í að skrifa bókmenntafræðiritgerðina mína um hana. Að vísu langaði mig að skrifa um húmor og hann er í ómældu magni en Hvunndagshetjan er líka um sára lífsreynslu.

Nú er komin út ný bók eða kannski 25 ára, miðað við óáreiðanlegar heimildir höfundar. Ég hugsaði mér gott til glóðarinnar og skemmti mér konunglega yfir fyrsta kaflanum. Svo súrnaði aðeins í mér þegar miðaldra, firnafyndni bókhaldarinn lognaðist út af í veikindum og rumskaði næst í Miðlöndunum á miðöldum. En svo fjörgaðist ég aftur þegar á leið og húmor höfundarins reyndist óbjagaður með öllu.

Lesendur hafa lagt pestina í bókinni að jöfnu við covid og kannski er eitthvað til í því. Auður hefur lengst af verið á undan samtíma sínum. Mér finnst bókin hins vegar tímalaust góðgæti og skellti oft og mörgum sinnum upp úr.

Átti sum sé dýrlegar kvöldstundir með nýjustu afurð prinsessunnar af Bergþórugötu.

 

Freistnivandi feðraveldisins

Ég las grein í Fréttablaðinu áðan. Sá sem skrifar hana notar m.a. þessi orð:

sönnunarbyrði réttarríkisins 

dómstóli götunnar

þungi fallaxarinnar

meintum gerendum

aftakan 

miskunnarlausa dómstóls

Múgurinn úrskurðar 

ofsóknum

tilraun til stærstu fjárkúgunar Íslandssögunnar

hannað atburðarásina

fébætur

Vald alþýðudómstólsins

kúgunarfé

meint, en ósönnuð, kynferðisbrot

reynsluheimi „þolendanna“

mögulega hinir raunverulegu þolendur 

andrúmsloft rétttrúnaðarins

hinir raunverulegu þolendur upploginna saka

skyndiaftökur almannarómsins

Slaufunarmenning samfélagsmiðlanna

Listinn minn varð lengri en ég ætlaði í fyrstu. Lögmaðurinn sem skrifar greinina ber blak af mönnum sem stigu til hliðar þegar „meint“ framkoma þeirra komst í hámæli. Af hverju gerðu þeir það? Af því að þeir höfðu ekki gert það sem á þá var borið?

Meðan ég er að jafna mig á lestrinum bendi ég áhugasömum á tíst á Twitter:

Er það rètt skilið hjá mér að ef gerendur bjôða þolendum peninga til að “leysa málin” utan við réttarkerfið þá séu það ekki mútur heldur eðlilegir samningar en ef dæmið snýst við þá sé það fjárkúgun?

Rusl í Reykjavík

Í dag er þriðjudagur og ég hélt að búið væri að tæma tunnurnar síðan í síðustu viku. Ég veit ekkert af hverju ég hélt það, ég man alls ekki hvaða daga ruslið er tekið. En ég veit að gráa tunnan - sem er núna í eintölu en var í fleirtölu þangað til í fyrravetur - fyllist aldrei á meðan græna tunnan og bláa tunnan fyllast oft. Ég þarf oft að fresta því að henda flokkuðum pappír og flokkuðu plasti af því að tunnurnar eru fullar. Hér var ég búin að þjappa vel.

Og ég bíð enn mjög spennt eftir lífrænu tunnunni sem í mínum augum yrði meiri bylting en mislæg gatnamót á Bústaðaveginum.

Hvar er lífræna tunnan mín?

 

Fálkaorður

Að minnsta kosti einn fálkaorðuhafi var vel að henni kominn í fyrradag, Guðni á Þverlæk. Ég er víst Rangæingur í grunninn eins og Guðni og við Trausti bróðir rákumst á hann þegar við þvældumst um Holtin fyrir tveimur árum. Trausti, sem er talsvert eldri en ég og var mikið í sveit þarna á sínum yngri árum, sagði mér þá undan og ofan af þessu áralanga háttalagi Guðna, að safna dósum - forða þeim frá verri örlögum í leiðinni - og láta hverja einustu krónu renna til ungmennafélagsins. Ég get ekki annað en tekið hatt minn ofan fyrir honum og fagnað því að orðunefnd hafi séð skynsemina í að heiðra hann.

Útgáfa á vef - stafræn framtíð

Ég hnaut um Lögmannablaðið þegar ég var að fletta Facebook áðan. Þar er fjallað um ýmislegt sem ég hef áhuga á, m.a. ráðstefnu sem ég sat, leshring sem ég var þátttakandi í og málþing á Patreksfirði sem ég fór næstum á.

Ég er búin að lesa helminginn og það eru umtalsverðar líkur á að ég lesi það í hinum helmingnum sem höfðar til mín --- af því að ég er með það í tölvunni en ekki sem tímarit á borðinu.

Internetið er til muna yngra en ég þannig að nú ætla ég að taka hatt minn ofan fyrir fjórðu iðnbyltingunni sem hefur sannarlega haldið vel á spöðunum síðustu áratugina. Stundum finnst mér nefnilega sjálfvirknivæðingin of hæg en þá er gott að minna sig á að nýjungar þarf að prófa áður en þær eru settar í umferð. Við getum t.d. hugsað okkur svokallaða réttarvörslugátt sem er á mikilli siglingu en má ekki fara fram úr sér vegna þess að þá gæti orðið uppi réttaróvissa.

Í hnotskurn: Frábær sigling í rafrænni samtíð og framtíð. Frábær samtími!

Hjólahvísl

Það er svakalegt að hjólum sé stolið í massavís. Og það er þannig, nú ríkir faraldur. Annars hefði Bjartmar hjólahvíslari ekki orðið svona opinber persóna. Lögreglunni virðist vera alveg sama, er kannski of fáliðuð, of peningasvelt, of áhugalaus eða allt þrennt. 

En í dag endurheimti ég hjól sem var stolið frá mér fyrir tæpum mánuði. Þetta var ekki burðugt hjól. Það kostaði 70.000 fyrir þremur árum og hefur verið notað drjúgt í þrjú ár. En það dugir og þess vegna var gott að fá það til baka.

Sá sem fékk það upp í hendurnar auglýsti það á Facebook-síðu, vinkona mín kom auga á það og sendi mér ábendingu. Sá sem var með það var í virkri neyslu þangað til fyrir þremur árum en er nú búinn að snúa við blaðinu, innilega glaður og jákvæður fjölskyldufaðir.

 

Héðan í frá ætla ég að hafa hjólið oftar inni og ég ætla að kaupa mér betri lás. Auðvitað borgaði ég hjólahvíslaranum fyrir viðvikið en við viljum ekki að hann hafi of mikið að gera við að sortera stolin hjól, auglýsa og geyma heima hjá sér.

En ég fékk ögn meiri trú á hið góða í fólki í dag.

Stjórn Festar ...

Ég er ogguponsusvekkt yfir RÚV sem er útvarp og sjónvarp í almannaeigu. Í kvöldfréttum særðu fréttamenn ítrekað í mér eyrun með því að beygja Festi Festis í eignarfalli. Ég var úti á gangi og hugsaði að ég hefði aldeilis skriplað á skötunni ef þetta væri eftir málstaðli. Svo leit ég inn á Vísi.is sem er miðill á markaði og þar er Festi Festar í eignarfalli, eins og beygingarlýsing íslensks nútímamáls útleggur sem rétt.

Af hverju ætti Festi að vera hvorugkyns? Af hverju gá ekki fréttamenn RÚV sem puðra þessu orði út ítrekað áður en þau byrja að puðra? Hvað með málfarsráðgjöf?

Ég er ekki viðkvæm fyrir málbreytingum og þoli ágætlega einstaka villur. Ég geri bara meiri kröfur til ríkisútvarpsins sem er á fjárlögum og kostar skattgreiðendur mikla peninga. Piff.

Strætó eða fluglest

Ég tók einu sinni strætó úr Hlíðunum og til Keflavíkur á útleið og heim aftur nokkrum dögum seinna. Það tók lungann úr deginum í báðum tilfellum og var þó einungis gerlegt af því að flugtíminn var á björtum vetrardegi.

Ég skil ekki, hef ekki skilið og mun ekki skilja þennan fortakslausa skort á áhuga á að koma til móts við markaðinn. Við viljum ekki öll láta skutla okkur á einkabíl og við viljum heldur ekki bíða óratíma eftir að 60 sæta rúta fyllist. Og það er óboðlegt að strætó feli sig í fjarlægri götu og rúnti tómur um götur Njarðvíkur.

Fasteignamatið

Mér blöskrar ekki þótt ég þurfi að borga 20% hærri fasteignagjöld. Mér svíður hins vegar ábyrgðartryggingin á bílnum sem hefur örugglega hækkað mun meira en þetta með einhverjum hliðargjöldum sem óinnvígðir átta sig ekki á. Og, takið eftir, þrátt fyrir fjölda tryggingafyrirtækja er ENGIN VIRK SAMKEPPNI milli þeirra.

Skatturinn er í stríði

Ég

vil

borga

skatta.

Skatturinn dregur núna um mánaðamótin 75% af annars útborguðum launum mínum af því að ég var með verktakatekjur í fyrra. Ég hakaði við að ég vildi borga allan verktakaskattinn 1. júní en reiknaði með að fá rukkun, jafnvel sundurliðaða, í heimabankann.

Skatturinn hefur áður gert þetta og það þótt ég hafi verið skuldlaus og hann þurft að hundskast til að endurgreiða mér. Þetta er mikil orkusuga og tímasóun, bæði hjá mér og nokkrum starfsmönnum Skattsins.

Ég ítreka að

ég

vil

borga

skatta

til samneyslunnar

en ég bið um gagnsæi og upplýsingar. Það er Skattinum ofviða.

Mikið vildi ég óska þess að annað fólk stigi fram og segði sína sögu. Það er útilokað að ég sé ein um þetta. 

Ef ég er með yfir 450.000 kr. í verktakatekjur yfir árið á ég að skila skatti í hverjum mánuði. En verktakatekjurnar eru mjög tilfallandi af því að ég vinn venjulega dagvinnu og mér finnst ekki óeðlilegt að fá að gera upp einu sinni á ári.

En Skatturinn gerir mér lífið eins erfitt og honum er unnt.

Fyrirvaralaust fæ ég 196.000 kr. útborgaðar 1. júní. Inni í heildarlaunum fyrir maí eru 25 yfirvinnutímar (auðvitað unnir) og 77 tímar af bakvakt.

Ég get líklega þakkað fyrir að þurfa ekki að kljást við Útlendingastofnun eða Tryggingastofnun. Ég er fullfrísk, vel læs á texta og ágætlega læs á tölur en stend oftast á gati yfir meintum leiðbeiningum Skattsins.

Mig langar alveg að arga en ég hef ekkert upp úr því. Ég þarf bara að móast við og reyna að koma vitinu fyrir Skattinn.

Stóryrði - trúgirni

Ég er smáyrt og ein af þeim sem sest ekki við lyklaborðið fyrr en ég er búin að heyra mörg sjónarmið í umdeildum málum.

Eitt umdeilt mál er núna hvort, hvernig og hvenær eigi að endursenda allt að 300 flóttamenn og láta sig einu varða þótt það fólk endi á grísku götunni. 

Prestur í Laugarnesi vandaði ekki ríkisstjórninni kveðjurnar af þessu tilefni, biskup veitti prestinum tiltal og annar prestur setti ofan í við biskup.

Þetta vita allir sem fylgjast með. En hvar er samanburðurinn á orðræðu framhaldsskólakennarans í Garðabæ sem tekur iðulega upp hanskann fyrir þá sem geta vel varið sig sjálfir?

Eða samanburðurinn við grunnskólakennarann á Akureyri sem gerði lítið úr samkynhneigð og samkynhneigðum? Honum var sagt upp, hann kærði uppsögnina og dómstóllinn komst að þeirri niðurstöðu að uppsögnin hefði verið ólögleg.

Tjáningarfrelsið er mjög ríkt og mér finnst að það eigi að vera það. Þeir sem fara samt OF frjálslega með það gjalda fyrir með trúverðugleika sínum þannig að ég segi eins og margir gáfaðir hafa sagt á undan mér: Öndum í kviðinn og flýtum okkur hægt þegar við ætlum að vera með í umræðu um eldfim efni.

Svo er annað mál að sumir sjálfskipaðir álitsgjafar eru ekkert endilega að flýta sér í hita leiksins heldur hafa einfaldlega þá bjargföstu skoðun að samkynhneigð sé óeðli eða að nauðgun sé ekki endilega nauðgun.

Vitjanir á RÚV

Ég á ekki til orð. Nú eru búnir sex af átta þáttum í sjónvarpinu og Með Vitjanir á heilanum kominn í spilarann. Í kvöld varð hjartslátturinn hjá mér enn örari en yfir hinum þáttunum. Enn ein ógeðslega sannfærandi sagan um siðleysingjann sem slær ryki í augun á sínum nánustu. 

„Er ég skrímsli?“ spyr pabbinn.

Einmitt.

„Er ég skrímsli?“

Einmitt. Nei, allir hafa margar hliðar og ofbeldismenn koma stundum vel fyrir. Og þeir komast lengur upp með ofbeldið þegar aðrir í fjölskyldunni hamast við að bera af þeim blak, verja þá, ljúga fyrir þá, trúa þeim, trúa þeim til góðra verka, trúa að þeir breytist, trúa að þeir hafi ekki ætlað að gera það sem þeir gerðu. 

„Það geta allir misst stjórn á skapi sínu.“

Einmitt. Og þá er gott að hafa belti innan seilingar til að þurfa ekki að leita lengi þegar maður missir óvart og óvænt stjórn á skapi sínu. Einmitt.

„Ragnar, þú getur ekki sett bróður þinn í fangelsi.“

Mamma! Mamman! Mamman dreifir gölluðum genum, sjálfhverfu, alkóhólisma og ofbeldishneigð, móðurlega milli barnanna sinna.

Af þessari upptalningu mætti næstum skilja að öllum hápunktum væri hrúgað í eina þáttaröð og jafnvel einn þátt en það er ekki þannig. Nú eru bara þræðirnir að rakna í sundur. Geðveiki er ekki glæpur en ofbeldi er það.

Get ekki beðið eftir síðustu tveimur þáttunum.

 

Konan hans Sverris - vá

Ég er frekar skælin þegar ég horfi á eða les eitthvað hjartaskerandi. En nú er ég búin að lesa skáldsögu(?) um heimilisofbeldi sem er skrifuð af svo mikilli yfirvegun að augun í mér stóðu á stilkum og ég gaf mér ekki ráðrúm til að beygja af. Ég er ekki að segja að það sé kostur að gráta ekki með sársaukanum en ég kann sannarlega að meta þennan frásagnarstíl. Hann er náttúrlega líka í stíl við aðferðafræðina sem Hildur tileinkar sér til að reyna að hafa í fullu tré við siðleysingjann sem hún býr með í 17 ár og losnar svo alls ekki við þegar hún skilur loks við hann.

Ég vil ekki falla í gryfju mælginnar heldur vera hófstillt í anda bókarinnar. Ég hef sjálf ekki átt í svona tilfinningaríku ofbeldissambandi en er ansi hrædd um að það sé illa falið í fortíð fjölskyldu minnar og kannski í vinahópnum. Ég vildi að ég vissi hvernig ég ætti að verða að liði ef ég vissi af svona meðvirkni í kringum mig en spilling og meðvirkni þrífst í skugganum af þögn og þegjandahætti. Og það er helvítis vítahringur sem er erfitt að rjúfa vegna þess að þögnin og vitundarleysið er þægilegra.